„Prace nad projektem ustawy powinny zostać powiązane z pracami nad budżetem NFZ i budżetem państwa” – uważa dr hab. Dorota Dzienisiuk, ekspertka Biura Analiz Sejmowych.
W swojej opinii na temat obywatelskiego projektu nowelizacji ustawy o płacach w ochronie zdrowia ekspertka zwraca uwagę, że regulacja wprowadza odmienne kryteria dotyczące kwalifikacji od tych, które są w Kodeksie pracy. Czy to oznacza, że na przyjęcie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych środowisko pielęgniarek będzie musiało jeszcze poczekać?
Zapowiada się ciężka praca nad projektem ustawy o płacach
Wiemy już, że pracami podkomisji nadzwyczajnej ds. rozpatrzenia obywatelskiego projektu nowelizacji ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych pokieruje poseł Elżbieta Gelert z Koalicji Obywatelskiej. Wszystko wskazuje jednak na to, że procedowanie tego projektu nie będzie przysłowiową bułką z masłem.
Zdaniem ekspertów z Biura Analiz Sejmowych przedstawiony do ich oceny dokument może wywoływać zamieszanie – chodzi m.in. o „niespójność między brzmieniem umowy o pracę ustalonym nowelizowaną ustawą a zasadami ustalania wysokości najniższego wynagrodzenia zasadniczego opartymi na brzmieniu tabeli A załączonej do nowelizowanej ustawy”.
Problem polega na tym, że w projekcie ustawy zaproponowano umieszczenie dwóch odrębnych tabel, z których pierwsza dotyczyłaby współczynników pracy dla pracowników medycznych zatrudnionych w podmiotach leczniczych na podstawie stosunku pracy (tabela A), natomiast druga – współczynników pracy dla pracowników działalności podstawowej zatrudnionych w podmiotach leczniczych na podstawie stosunku pracy (tabela B).
Taki podział miał m.in. wpływać na rozwój kwalifikacji zawodowych wśród pracowników. Tyle że nie zmieniono przepisu, który stanowił, że od 1 lipca 2022 r. w umowie o pracę pracodawca powinien uwzględnić grupę zaszeregowania zatrudnianego pracownika.
Brak spójności w projekcie ustawy o płacach
„W związku z powyższym przyjęcie proponowanej zmiany wywoła niespójność między brzmieniem umowy o pracę ustalonym nowelizowaną ustawą a zasadami ustalania wysokości najniższego wynagrodzenia zasadniczego opartymi na brzmieniu tabeli A załączonej do nowelizowanej ustawy. W przepisie o umowie o pracę nadal byłaby mowa o grupie zawodowej przypisanej do zajmowanego stanowiska, mimo że grupy zawodowe miałyby być już uzależnione od rzeczywiście posiadanych, a nie wymaganych kwalifikacji”
– czytamy w opinii przygotowanej przez dr hab. Dorotę Dzienisiuk.
Jej zdaniem może to utrudniać ustalenie prawidłowej treści umów o pracę.
Jednocześnie prawnicy wskazują, że wynagrodzenie za pracę – zgodnie z zapisami projektu noweli – miałoby być ustalane w odniesieniu do posiadanych przez daną osobę kwalifikacji, niezależnie od potrzeb pracodawcy związanych z zadaniami przypisanymi do danego stanowiska pracy oraz racjonalnością wykorzystania kwalifikacji personelu medycznego pracującego w Polsce. Zdaniem Biura Analiz Sejmowych nie zagwarantuje to wyeliminowana sporów dotyczących zakwalifikowania poszczególnych stanowisk lub poszczególnych osób do właściwej grupy zaszeregowania. Co więcej, już obecne brzmienie aktu prawnego jest zarzewiem konfliktów na linii pracownicy – pracodawcy.
„Aktualne przepisy można powiązać z przepisami o kwalifikacjach wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami [1], potrzebami pracodawców związanymi z obsadzaniem poszczególnych stanowisk pracy w ramach danego podmiotu leczniczego oraz powszechnie stosowanymi zasadami ustalania wysokości wynagrodzenia za pracę”
– czytamy w opinii Biura Analiz Sejmowych.
Jednocześnie Dorota Dzienisiuk podkreśla, że zgodnie z regułą wyrażoną w Kodeksie pracy wynagrodzenie za pracę powinno być tak ustalone, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy.
„Obecnie przyjęte wobec pracowników objętych nowelizowaną ustawą kryterium „kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku” zdaje się bowiem odpowiadać występującemu w Kodeksie pracy kryterium „kwalifikacji wymaganych przy wykonywaniu pracy”. Projekt proponuje wprowadzenie odmiennego kryterium – rzeczywiście posiadanych kwalifikacji”
– zwraca uwagę dr hab. Dorota Dzienisiuk.
Pełna treść opinii prawnej i merytorycznej dotyczącej obywatelskiego projektu nowelizacji ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych dostępna jest tutaj.
[1] Art. 50 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (t.j. Dz.U. 2023 r. poz. 991 ze zm.) oraz rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 lipca 2023 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami (Dz.U. poz. 1515).
