Do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów trafił projekt ustawy Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, który przewiduje kompleksową reformę orzecznictwa ZUS. Jedną z propozycji jest umożliwienie wydawania orzeczeń w określonych rodzajach spraw przez pielęgniarki i fizjoterapeutów.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw ma, zdaniem jego autorów, cztery główne cele:
- stworzenie jednolitej, kompleksowej regulacji wykonywania przez ZUS zadań z zakresu orzecznictwa lekarskiego dla celów ustalania praw do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz dla innych celów,
- stworzenie regulacji postępowania orzeczniczego, która gwarantowałaby szybkie, sprawne i terminowe wydanie orzeczenia,
- stworzenie warunków do zapewnienia pełnej obsady kadrowej orzecznictwa lekarskiego w ZUS,
- zapewnienie optymalnego wykorzystania kadry orzeczniczej ZUS.
W jakich sprawach będą orzekać pielęgniarki i pielęgniarze?
Dla realizacji tych celów konieczne jest nie tylko wprowadzenie zmian w zakresie kwalifikacji wymaganych od lekarzy orzeczników, tj. możliwości zatrudniania poza lekarzami specjalistami również lekarzy nieposiadających tytułu specjalisty, ale też wprowadzenie możliwości wydawania orzeczeń w określonych rodzajach spraw przez specjalistów wykonujących samodzielne zawody medyczne.
„W tym zakresie proponuje się, by w sprawach o rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej w zakresie profilu narządu ruchu orzeczenia mogły być wydawane przez fizjoterapeutów, a w sprawach, w których ustala się niezdolność do samodzielnej egzystencji, przez pielęgniarki i pielęgniarzy.”
– czytamy w projekcie ustawy Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, który ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów w trzecim kwartale tego roku.
O tym, czy dana sprawa będzie mogła zostać skierowana do rozpatrzenia przez fizjoterapeutów i pielęgniarki, w każdym przypadku ma decydować główny lekarz orzecznik, który w centrum orzeczniczym będzie sprawował nadzór nad wydawaniem orzeczeń.
„Jednocześnie, analogicznie jak w przypadku orzeczeń wydawanych przez lekarzy orzeczników, do wydawania orzeczeń przez wymienionych specjalistów wykonujących samodzielne zawody medyczne będą miały zastosowanie opisane wyżej mechanizmy zapewniające właściwą jakość wydawanych orzeczeń. Przyjęto, że tak jak lekarze orzecznicy, specjaliści wykonujący samodzielne zawody medyczne będą mogli wykonywać pracę według wyboru na podstawie umowy o pracę albo umowy cywilnoprawnej. Do ustalania wynagrodzeń zasadniczych specjalistów wykonujących samodzielne zawody medyczne zatrudnianych na podstawie umów o pracę będą miały zastosowanie zasady analogiczne jak w odniesieniu do lekarzy orzeczników.”
– wyjaśniają autorzy projektu ustawy.
System orzecznictwa w ZUS nie przystaje do realiów
W opinii Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej obecny system orzecznictwa lekarskiego w ZUS został ukształtowany przepisami prawa przyjmowanymi na przełomie XX i XXI w. w innych realiach społecznych, gospodarczych, organizacyjnych i prawnych. Sposób jego ukształtowania nie przystaje do aktualnego zakresu działania ZUS i roli jego orzeczeń w systemie zabezpieczenia społecznego, realiów medycznego rynku pracy, oczekiwań społecznych oraz potrzeb związanych z perspektywą realizacji zobowiązań zaciągniętych w umowie koalicyjnej, tj. wprowadzenia zasady, że od 1. dnia niezdolności do pracy z powodu choroby zasiłek chorobowy wypłacany będzie ze środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
