Pielęgniarska opieka długoterminowa w warunkach domowych jest istotnym elementem systemu zdrowia, zapewniającym pacjentom niesamodzielnym komfort i wsparcie w ich własnym środowisku. Plan opieki nad pacjentem odgrywa podstawową rolę w koordynacji wszystkich działań medycznych, pielęgnacyjnych i socjalnych poprzez dostosowanie ich do indywidualnych potrzeb i stanu chorego.
Do kogo skierowana jest pielęgniarska opieka długoterminowa domowa?
Świadczenie medyczne pielęgniarskiej opieki długoterminowej domowej skierowane jest do osób starszych, osób niepełnosprawnych, pacjentów obłożnie i przewlekle chorych, którzy potrzebują opieki pielęgniarskiej w środowisku domowym.
Od czego zaczyna się planowanie opieki nad pacjentem?
Pielęgniarka odbywa pierwszą wizytę u pacjenta w domu, po otrzymaniu przez pacjenta skierowania do opieki długoterminowej domowej wystawionego przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Po otrzymaniu zlecenia pielęgniarka ustala plan opieki z pacjentem i/lub jego rodziną. Jest on dostosowany do każdego pacjenta, ponieważ przypadek każdego jest inny i wymaga wykonywania różnych czynności pielęgnacyjno-opiekuńczych.
Jak wygląda realizacja planu opieki nad pacjentem?
Realizacja planu opieki zaczyna się zaraz po uzgodnieniu jego przebiegu. Pielęgniarka odwiedza pacjenta co najmniej cztery razy w tygodniu, w godzinach od 8:00 do 20:00. Godziny odwiedzin, podobnie jak plan opieki, są ustalane z pacjentem i/lub jego rodziną.
Pielęgniarka opieki długoterminowej domowej wykonuje świadczenia lecznicze, opiekuńcze, higieniczne oraz pielęgnacyjne.
W zakres świadczeń leczniczych wchodzi m.in. leczenie ran, które wiąże się z regularną zmianą opatrunków u pacjenta. O tym, jakie opatrunki powinna zastosować pielęgniarka, zazwyczaj decyduje lekarz. Natomiast w przypadku, gdy pielęgniarka ukończyła kurs specjalistyczny w zakresie leczenia ran, może ona samodzielnie dobierać opatrunki, bez konsultacji z lekarzem.
„Kolejną ważną rzeczą w planie opieki jest kontrola parametrów życiowych pacjenta. Nieważne czy pacjent jest po udarze, czy po cukrzycy – zawsze mierzymy parametry: ciśnienie i tętno. W zakresie naszych obowiązków są też ćwiczenia usprawniające pacjentów. Wykonujemy z pacjentem ćwiczenia czynno-bierne w łóżku lub same bierne, jeśli pacjent jest po udarze i nie rusza kończynami górnymi lub dolnymi”
– mówi Małgorzata Woźniak, pielęgniarka opieki długoterminowej domowej z BetaMed S.A.
Pielęgniarka dba także o sprawy higieniczne pacjenta, technika wykonywania toalety uzależniona jest od stanu zdrowia pacjenta. W przypadku pacjenta leżącego czynności te wyglądają inaczej, niż gdy pacjent jest chodzący.
„Czasami rodzina nie wie, jak przewrócić pacjenta. Naszą rolą jest wtedy wyedukować rodzinę, w jaki sposób można to zrobić”
– mówi pani Małgorzata Woźniak.
Plan opieki zmienia się wraz ze zmianą planu leczenia. Pielęgniarka wdraża wówczas nowe procedury. Na przykład jeśli pacjent otrzyma zalecenie od lekarza, by dożywotnio zażywać witaminę B12, pielęgniarka opracowuje nowy plan z uwzględnieniem podawania dodatkowych leków lub substancji.
Na koniec każdego miesiąca pielęgniarka wypełnia kartę oceny stanu zdrowia pacjenta według skali Barthel.
„Jak jesteśmy u pacjenta, to na co dzień oceniamy jego stan zdrowia. Jednak raz w miesiącu przeprowadzamy ocenę według skali Barthel, która definiuje opiekę na kolejny miesiąc. Przez cztery tygodnie może się wiele zmienić”
– mówi Małgorzata Woźniak, pielęgniarka BetaMed S.A.
Jak wygląda dzień pielęgniarki w opiece długoterminowej domowej? Na podstawie pracy pielęgniarki w BetaMed
Pielęgniarka na początku wizyty u pacjenta ocenia jego stan zdrowia – mierzy parametry życiowe i pyta o samopoczucie. Jeśli pacjent choruje na cukrzycę, pielęgniarka mierzy także poziom cukru glukometrem. Przy wykonywaniu tej czynności edukuje pacjenta i/lub jego rodzinę w zakresie kontroli cukru. Następnie pielęgniarka sprawdza plan opieki, aby upewnić się, jakie zadania powinna wykonać.
Drugim punktem planu jest toaleta ciała i pielęgnacja przeciwodleżynowa pacjenta. Ściągnięcie opatrunku odbywa się przed toaletą, a założenie nowego opatrunku już po niej.
Kolejnym punktem są ćwiczenia usprawniające, które pielęgniarka wykonuje z pacjentem.
Plan opieki nad pacjentem obejmuje również karmienie. Szczególnie podczas upałów ważne jest, aby pacjent nie był odwodniony i pił odpowiednią ilość wody. Plan opieki uwzględnia także przygotowywanie leków dla pacjenta. Pielęgniarka zna godziny i dni, w których pacjent powinien zażywać leki przepisane przez lekarza rodzinnego lub zalecone po pobycie szpitalnym.
Współpraca pielęgniarki z lekarzem w planie opieki nad pacjentem
„Kontakt pielęgniarki opieki długoterminowej domowej z lekarzem rodzinnym musi być na bieżąco. Pielęgniarka informuje lekarza o stanie zdrowia pacjenta lub że pacjent trafił do szpitala”
– mówi pielęgniarka BetaMed S.A.
Dodatkowo, jeśli pacjent po wypisaniu ze szpitala ma przepisane inne leki, niż dotychczas zażywał, pielęgniarka kontaktuje się z lekarzem i dokonuje zakupu tych leków dla pacjenta. Każda zmiana opieki musi być uzgodniona z lekarzem prowadzącym.
Zalety dobrze dobranego planu opieki w opiece długoterminowej domowej
- komfort i spokój w domowym otoczeniu
- plan opieki dobrany indywidualnie pod stan zdrowia pacjenta
- zwiększone wsparcie rodziny
- opieka spersonalizowana
- współpraca pielęgniarka – lekarz
